Hafta 4- E-Öğrenme Dersi Tasarımı 2

Bu hafta, bir e-öğrenme projesinde öğretim yöntemleri, dağıtım stratejisi ve değerlendirme stratejisiyle ilgili aşağıdaki kaynaktan okuduğum bilgilerin özetine ulaşabilirsiniz.

• E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, 3. Identifying and organizing course content, Sayfa:28-43. (http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf‎)

Özet

Bir önceki yayınımda ADDIE modeli üzerinden analizlerden, öğrenme çıktılarından ve ders dizilimlerinden bahsetmiştim. Bu hafta kaldığım yerden bileşenleri incelemeye devam ediyorum.

http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf

Tasarım sürecinde;

3)Öğretim Yöntemleri: Açıklayıcı, uygulamalı ve iş birlikçi yöntemlerin dersin yapısına uygun olarak birleştirilmesiyle öğretim yöntemi seçilir. Açıklayıcı yöntem, öğrenenin okumasına, dinlemesine ve gözlemlemesine dayanır. Bu yöntemde bilgi direk öğrenene verilip; ardından test ya da alıştırmalarla tamamlanır.( Sunumlar, örnek olay çalışmaları, demonstrasyonlar, çalışılmış örnekler) Uygulamalı yöntem, öğrenenin en basit alıştırmadan en zoruna kadar aktif olup, uygulama yapmasına olanak sağlar.(Gösterim-uygulama, proje çalışması, simülasyon ve oyunlar...) Son olarak iş birlikçi yöntem ise, öğrenenler ve öğreten arasındaki diyaloğa ve tartışmalara dayanır.Bu esnada öğrenen, öğrenme deneyimleriyle birlikte sosyallleşir.(Rehber eşliğinde çevrimiçi tartışmalar, öğretici akran, ortak çalışma)

4) Dağıtım Stratejisi: Öğrenenle ilgili olarak, öğrenenin dağıtım kanalındaki rahatlığı, teknik bilgi düzeyi ve uygun zamanları göz önünde bulundurulmalıdır. Teknolojik yönden ise, öğrenenin bilgisayarının yeterliliği, altyapısı ve bağlantısı düşünülmelidir. Son olarak, organizasyonun yeterliliği de ( bütçe ve zaman) dağıtım stratejisini etkileyen faktörlerdendir.

5) Değerlendirme Stratejisi: Öncelikle değerlendirmenin amacı belirlenmelidir. Ders uygulanmadan önce, uygulandıktan hemen sonra ya da eski dersin kalitesini değerlendirmek amaçlı bir strateji belirlenmelidir.  Bu amaç tanımlanmalı ve kazanımları ölçen uygun testle değerlendirme yapılmalıdır.

E-Öğrenme Uygulama Projesi

                

                  Fen ve Teknoloji Öğretmenlerine Eğitim Teknolojileri Eğitimi                          Tasarımı 

                                                                    

                                                               Tasarım Aşaması

2.3 Öğretim Yöntemleri: Tasarlanan eğitim  tek bir öğretim yöntemine dayanmayıp, harmanlanmış yöntemlerle verilecektir. Açıklayıcı yöntem, ppt sunumları ve örnek çalışmalarla katılımcılara bilgi aktarımını sağlayacaktır. Uygulamalı yöntem, öğrenilen teknolojinin haftalık uygulaması etkinliğinde kullanılacaktır. İş birlikçi yöntem ise,  katılımcıların öğrenilen teknolojiyi derslerine nasıl entegre edecekleri konusunda yapacakları haftalık tartışmalarda etkin olarak kullanılacaktır.

2.4 Dağıtım Stratejisi: Verilecek olan eğitim tamamen çevrimiçi tabanlı olacağı ve çok fazla uzman kaynağına gerek duyulmayacağı için uygun bütçeyle yapılabilecektir. Eğitimler, katılımcıların derin teknik bilgiye gereksinim duymayacakları özellikte olup, sürekli öğren-uygula tekniğiyle devam edecektir. Tüm katılımcıların uygun zamanlarını yakalayabilmek için eğitimdeki uygulamalı etkinlik süresi tam 1 hafta olacaktır. Ayrıca, eğitimin teknolojik altyapısı tüm katılımcıların internet bağlantısı, bilgisayar yeterliliği göz önünde bulundurularak hazırlanacaktır.

2.5 Değerlendirme Stratejisi: Eğitim esnasında haftalık ünite sonunda yapılacak olan testlerle ara değerlendirme, eğitim sonunda yapılacak olan değerlendirmeyle de bütüncül değerlendirme yapılacaktır. Ara değerlendirmeler haftalık ünitelerin kazanımlarını ölçerken, eğitim sonundaki değerlendirme dersin amacını tamamen ölçen bütüncül bir değerlendirme olacaktır.

Hafta 3- E-Öğrenme Dersi Tasarımı (Ders içeriğinin belirlenmesi ve düzenlenmesi)

Bu hafta, bir e-öğrenme projesinde gereksinim ve hedef kitlenin analizi , ders içeriği, öğrenme çıktıları ve ders dizilimlerinin belirlenmesiyle ilgili aşağıdaki kaynaktan okuduğum bilgilerin özetine ulaşabilirsiniz.

• E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, 3. Identifying and organizing course content, Sayfa:28-43. (http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf‎)

Özet

Bir önceki yayınımda ADDIE modelinden bahsetmiştim. Bu hafta  modelin aşağıda görülen bileşenlerini daha ayrıntılı inceledim.

http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf

Öncelikle e-öğrenme malzemesi geliştirmede ilk aşamanın analiz (çözümle) olduğundan bahsetmiştim. 

Analiz temel olarak üçe ayrılır:

1) İhtiyaç (Gereksinim) Analizi: Üretilecek olan malzemenin hangi eksikliğe, ihtiyaca cevap vererek işe yarayacağı analiz edilir.

2) Hedef Kitle Analizi: Malzemenin sunulacağı  grubun yaş ortalamaları, cinsiyetleri, eğitim seviyeleri gibi özellikleri analiz edilir. Böylece hedef kitlenin ihtiyaçlarını anlamak kolaylaşır.

3)İçerik Analizi:  Öncesinde yapılan ihtiyaç ve hedef kitle analizleri göz önünde bulundurulup, malzemenin içeriğinin ne olması gerektiği analiz edilir. İçeriğe göre de performansa mı yoksa bilgilendirmeye mi dayalı olacağına karar verilir.

Yapılan analizler sonrası ADDIE modelinde tasarım aşamasına geçilir. Bir çok kararın alındığı tasarım süreci beşe ayrılır:

1)Öğrenme Çıktıları: Dersin sonunda katılımcıların sahip olması beklenen yeterlilikler bu kısımda Bloom'un taksonomisine göre sıralandırılır.
2) Ders Dizilimi: Öğrenme kazanımlarına ulaşılmasını sağlayacak ders yapısının nasıl olacağına karar verilir. Ders yapısıyla ilgili amaca göre kullanılabilecek farklı methodlar vardır. Dersin içeriğine ve kazanımlara göre en uygun method seçilir.

Tasarım aşamasının diğer basamaklara önümüzdeki haftalarda değineceğim. 


                                   E-Öğrenme Uygulama Projesi

                       Fen ve Teknoloji Öğretmenlerine Eğitim Teknolojileri Eğitimi                                                                                   Tasarımı 

                                                                 Analiz&Tasarım Aşaması

1.Analiz

1.1 Aşama İhtiyaç Analizi: Bir araştırma sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı'nda çalışan fen ve teknoloji öğretmenlerinin kendilerini eğitim teknolojileri konusunda yetersiz hissettikleri ortaya çıkmıştır. Bu sebepten, branşlarının ismi de olan teknolojiyi derslerine entegre edemedikleri tespit edilmiştir. Dolayısıyla, eğitim teknolojileri alanında hizmet içi eğitime ihtiyaç duyulduğu ve bu eğitimin de e-öğrenme şeklinde uzaktan verilmesinin uygun olacağı analiz edilmiştir.

1.2 Hedef Kitle Analizi: Eğitimin verileceği öğretmenlerin yaş ortalaması, yaşadıkları bölge, internet erişimi, kullanacakları donanımsal ve yazılımsal ürünler, hazır bulunuşluk düzeyleri, internette geçirdikleri ortalama zaman gibi dersin tasarımına yön verecek faktörlerin analizi yapılmıştır.

1.3 İçerik Analizi: Yapılan analizler sonucunda gözlemlenen profile göre, öğretmenlerin eğitim teknolojileri alanındaki ihtiyaçlarını karşılamak için sınıf içindeki teknolojilerden( akıllı tahta, projeksiyon, tablet) ve başlıca Web 2.0 araçlarından oluşacak bir içerik oluşturulacaktır.

2.Tasarım

2.1 Öğrenme Çıktıları: Eğitim sonunda fen ve teknoloji öğretmenleri;

          1. Sınıf içindeki teknolojileri açıklayabilecek
          2. Sınıf içindeki teknolojilerin kullanımlarını gösterebilecek
          3. Web 2.0 araçlarını açıklayabilecek
          4. Web 2.0 araçlarının kullanımını gösterebilecek
          5. Web 2.0 araçlarını kendi aralarında karşılaştırabilecek
          6. Dersine uygun Web 2.0 aracı seçimini değerlendirebilecek

2.2 Ders Dizilimi: Verilecek olan eğitim 6 hafta sürecektir. Her hafta yeni bir teknoloji tanıtılacak ve katılımcıdan o haftanın teknolojisini kullanarak verilen etkinliği yapması beklenecektir. Bu esnada katılımcılar eğitim platformu üzerinden sürekli etkileşim içinde olacaklarından, hem akran değerlendirmesi hem de öz değerlendirme yapılabileceklerdir. Ayrıca katılımcıların bu teknolojiyi derslerine nasıl entegre edecekleri konusunda her hafta tartışmalara katılması da beklenmektedir. Dolayısıyla performansa dayalı diyebileceğimiz bu yapıya, iş ortamı prensipli (job-context principle) method uygulanacaktır.

Hafta 2- E-Öğrenme Malzemesi Tasarlama ve Geliştirme Süreci

Öğrenme malzemelerinin kilit noktalarından olan ve genellikle ADDIE modeli üzerinden gerçekleştirilen tasarım sürecini aşağıdaki kaynaklar yardımıyla özetleyeceğim.

• M.E. Mutlu, A. Hakan (Ed.), Eğitim Biliminde Yenilikler (Eğitimde Yeni Teknoloji Kullanımı), 178-205 pp., Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları, ISBN:978-975-06-1453-8, 2013 (http://e-ogrenme.anadolu.edu.tr/eKitap/SOB202U.pdf) (Ünite 7: Eğitimde Yeni Teknoloji Kullanımı bölümü okunacak, ünitenin "e-Öğrenme Sisteminin Tasarlanması ve Geliştirilmesi" bölümü daha sonraki İngilizce kaynaktan yararlanırken kavramlarla Türkçe dilinde tanışma olanağı sağlayacaktır, Sayfa: 195-199)
• E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, Part I – Introduction, Sayfa: 7-26. (http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf‎)

Özet

E-öğrenme malzemesinin tasarımı ve geliştirilmesi ekip çalışmasıyla, sistematik bir biçimde yürütülmesi gereken zorlu bir süreçtir.  Bu süreci kolaylaştırmak için kullanılan bir çok model vardır. Fakat, bunların içinde en yaygın kullanılan ADDIE (Analysis-Design-Development-Implementation-Evaluation) modelidir. Tasarıma başlanırken ilk yapılması gereken hedef kitle, ihtiyaç ve içerik gibi analizlerin yapılmasıdır. Analiz sonuçlarına göre karar aşaması olan tasarıma geçilir. Bu kısımda  kazanımlara,  yaklaşıma(açıklayıcı-keşfedici), hangi kanal aracılığıyla iletileceği gibi konulara dair micro ve macro düzeyde kararlar alınır. Geliştirme sürecinde verilen kararlara göre e-öğrenme malzemesi içerik uzmanı öğretim tasarımcısı ve teknik ekiple geliştirilir. Ortaya çıkan ürün ise uygulama aşamasında pilot çalışma olarak uygulanır. Son basamak olarak pilot çalışmanın değerlendirmesi görülse de süreç içinde aslında hep değerlendirme vardır. Süreç içindeki değerlendirmeler biçime dönük değerlendirmelerken, bütüncül değerlendirme tüm aşamalar tamamlandıktan sonra yapılır. Bütün aşamalardan başarıyla geçen e-öğrenme malzemesi artık kullanıcalarla tanışmaya hazırdır.

Bu konuyla ilgili detaylı anlatım için buraya tıklayarak sunumuma ulaşabilirsiniz.

Hafta 1- Nedir bu e-öğrenme?

-Uze548 dersi kapsamında hazırladığım bu sayfada, aşağıdaki kaynaklardan öğrendiklerimi derlediğim özet niteliğinde e-öğrenmeye giriş ve kişisel öğrenme ortamı konusunda kısa bir metin paylaşıyorum.-

• M.E. Mutlu, Ö. Yılmazel (Ed.), Temel Bilgi Teknolojileri II (e-Öğrenme), 98-122 pp., Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları, ISBN:978-975-06-1647-1, 2013 (http://e-ogrenme.anadolu.edu.tr/eKitap/BIL102U.pdf)
• http://kisiselogrenmeortamlari.blogspot.com/2012/06/kisisel-ogrenme-ortamlarna-giris.html
• http://kisiselogrenmeortamlari.blogspot.com/2012/06/kisisel-ogrenme-ortam-nedir.html
• http://kisiselogrenmeortamlari.blogspot.com/2012/06/kisisel-ogrenme-ortamlar-2001-2006.html

Özet
 İçinde bulunduğumuz çağın bize sağladığı en güzel yararlardan biri de şüphesiz teknolojinin hayatımızın her anına dokunarak kolaylaştırmasıdır. Üzerine sayısı tahmin edilemeyecek kadar çok araştırma yapılan öğrenme de bir çok alan gibi dinamiktir. Değişen düzene uyum sağlayarak işini kolaylaştırmayı hedefleyen öğrenenler, öğrenme yöntemlerinde de sürekli değişime giderek dinamik öğrenmeyi sağlamaktadırlar. 

Minicik ellerin öğrenmek için kalemle uzun uzun ödev sonucu şişen ellerinin yerini artık hassas dokunmatik ekranlar aldı. Dolayısıyla da öğrenme bilindik klasik formundan çıkıp, öğrenene özerklik sağlayan, zamandan ve mekandan bağımsız kılan ve farklı alternatif seçeneklerinin olduğu e-öğrenmeye dönüştü. Teknolojinin desteğiyle ortaya çıkan her ürün e-öğrenmenin parçası olabilir. 

1999 yılında başlayan süreç şu şekilde sıralanabilir:

• kitle iletişim teknolojilerine (radyo&televizyon) dayalı dönem 
• bilgisayar destekli eğitim (eğitsel oyunlar & öğretici ders yazılımları),
• internet tabanlı eğitim dönemi (wiki & blog siteleri, sosyal ağlar, video paylaşım siteleri, 3D ortamlar & bulut bilişim),
• mobil öğrenme dönemi (akıllı telefonlar, el bilgisayarları, e-kitap okuyucuları & bulut bilişim)

E-öğrenme bu kadar hayatın içindeyken, etkili bir şekilde yapılabilmesi için temel bileşen olan içerik, etkileşim ve değerlendirmeye önem verilmelidir. Son yıllarda artık aktif olarak kullanılan öğrenme yönetim sistemleri (moodle, sakai, blackboard...) sanal öğrenmeye ortam sağlamaktadır. Sanal öğrenme ortamları sadece öğrenme yönetim sistemleriyle değil, web 2.0 ( blogger, slideshare,wiki... ) araçlarıyla daha da desteklenmektedir.